Sporcular İçin Toparlanma Sürecinin Önemi

Toparlanma,
sporcuların antrenman ya da müsabaka içerisindeki yoğun yüklenmelerden sonra
ortaya çıkan yorgunluğun en iyi derecede giderilmesi ve/veya sporcunun
antrenman veya maç öncesindeki fiziksel ve psikolojik durumuna geri dönebilmesi
için sporcunun bedensel ve ruhsal olarak yenilenmesidir.
İyi
bir toparlanma, sporcunun antrenman ya da yarışma sonucunda meydana gelen
yorgunluktan kurtulmasına ve enerji rezervlerinin tekrar dolmasına olanak
sağlayan bir süreçtir. Tam bir toparlanmanın gerçekleşmemesi durumunda
sporcuda; performans düşüklüğü, kronik yorgunluk, kas yaralanmaları
görülebilmektedir. Sporcularda yeterli
toparlanma sağlanamadığında kuvvet, hız, çeviklik gibi performans parametrelerinde
düşüş meydana gelir. Toparlanma, antrenmanın ayrılmaz bir bileşeni
olarak programlanmalı ve düzenli olarak uygulanmalıdır.
En Önemli Toparlanma Yöntemleri:
a)
Spora uygun nitelikte beslenme, sıvı tüketimi
Beslenme ve sıvı
takviyesi ile yapılan toparlanma stratejilerinin tam olarak başarılı olabilmesi
için sadece müsabakadan ve antrenmandan sonra
değil, aynı
zamanda müsabaka/antrenman öncesinde ve sırasında da uygulanması gerekir.
Magnezyum;
sinir işleyişini, kalp aktivitesini, kemik sağlığını, protein ve yağ sentezini
teşvik eder ve kas gevşetici olarak önemli bir rol oynar. Bu nedenle toparlanma
sürecinde alınması önerilir.
Omega 3,
iltihabı önleyici özellikleri ile toparlanma sürecinin hızlanmasına yardımcı
olur.
Çinko,
bağışıklık fonksiyonunu desteklemede önemli bir rol oynayarak daha hızlı bir
toparlanma süreci yaşamaya destek verir.
Protein
tüketmek, kas – protein sentezini etkili bir şekilde uyarır ve toparlanma
süreci sırasında tüm vücudun protein dengesini iyileştirir.
b)
Uyku
Spor performansı söz konusu olduğunda uyku, toparlanmanın en
önemli aşamalarından biridir. Yeterli uyku, hormonal dengenin sağlanmasına ve
kasların toparlanmasına yardımcı olur. Gecelik 7 – 10 saat uykuyu hedeflemek
idealdir.
c)
Su terapisi veya suya girme terapisi (soğuk,
sıcak ya da kontrast uygulama)
Toparlanmada
çeşitli su içi uygulamalarının (soğuk su, sıcak su ve her ikisinin birlikte
kullanıldığı uygulamalar) popülerliği giderek artmaktadır. Yapılan su
uygulamalarının kalp atım hızını ve kalp debisini düşürürken aynı zamanda
arterial kan basıncını ve periferik direnci artırdığı tespit edilmiştir. Kontrast
terapide, yaklaşık 1 dakika 10-15 C’de soğuk, yaklaşık 2-4 dakika 38-45 C ‘de
sıcak suya girme uygulamasının 3-7 kez tekrar edilmesi önerilmektedir.
d)
Esneme çalışmaları
Esneme çalışmaları hepimizin gerekli olarak bildiği fakat zaman ayırmadığı bir bölümdür. Ama esneklik çalışmaları yorgunluğu önlemekle birlikte bir sonraki antrenman için kaslarımızın çalışmalara daha hazır olmalarını sağlayacaktır.
e)
Yaşam tarzının iyileştirilmesi (sigara, içki
gibi zararlı maddelerden uzak durmak)